Jak dbać o czystość szkła laboratoryjnego?

Dbanie o czystość szkła to podstawowy element pracy każdego laboratorium. Stosowane do badań naczynia powinny cechować się odpornością na wysokie temperatury oraz różne odczynniki chemiczne, a przed przystąpieniem do analizy należy się upewnić, czy szkło zostało dokładnie umyte i osuszone.

Warto bowiem zdawać sobie sprawę, że obecność nawet najdrobniejszych zanieczyszczeń może doprowadzić do zafałszowania wyników wykonanych pomiarów. W skrajnych przypadkach niedokładnie umyte szkło jest nawet w stanie narazić na niebezpieczeństwo ludzi, jeśli pozostałości po przeprowadzonych wcześniej doświadczeniach wejdą w gwałtowną reakcję z chemikaliami użytymi w nowym badaniu. Poniżej podajemy kilka pomocnych wskazówek, których powinien przestrzegać każdy pracownik laboratoryjny, aby praca ze szkłem była bezpieczna i sterylna.

O jakich zasadach warto pamiętać, dbając o czystość szkła laboratoryjnego?

• Czyszczenie szkła zaraz po jego użyciu – jeśli nie zadbamy o umycie szklanych naczyń tuż po przeprowadzeniu eksperymentu, osadzone na powierzchni pozostałości mogą być później trudne lub niemożliwe do usunięcia. W przypadku braku możliwości zajęcia się tym od razu powinniśmy przynajmniej umieścić szkło w wodzie.
• Wybór rozpuszczalnika w zależności od rodzaju zabrudzenia – niektóre rodzaje zabrudzeń mogą wymagać użycia specyficznych rozpuszczalników. Dla przykładu, jeśli w naczyniach znajdowały się substancje organiczne, należy potraktować je acetonem lub (w przypadku mocniejszych zabrudzeń) dichlorometanem, a dopiero w kolejnym kroku wodą i detergentem. Znów pozostałości nieorganiczne usuwamy rozcieńczonymi roztworami kwasów bądź zasad.
• Płukanie – jest to etap absolutnie konieczny, aby resztki detergentów bądź innych płynów czyszczących zostały usunięte ze szkła przed jego kolejnym użyciem. Po wstępnym oczyszczeniu i przepłukaniu wodą z kranu, naczynia szklane płucze się jeszcze wodą destylowaną, aby usunąć nawet najmniejsze pozostałości cząsteczek.
• Suszenie – nie zaleca się suszenia szkła ręcznikami papierowymi, ponieważ może to doprowadzić do wprowadzenia włókien celulozowych lub innych zanieczyszczeń, przez które może dojść do zafałszowania wyników. Najprościej umieścić szklane naczynia na płycie ociekowej lub użyć suszarki z regulacją temperatury.
• Przechowywanie – dbając o czystość szkła, nie wolno zapominać o jego poprawnym przechowywaniu. Zapewniają je szczelne szafki laboratoryjne, które zapobiegają osadzaniu się na powierzchni szklanych naczyń drobin kurzu, pyłu i innych znajdujących się w powietrzu zanieczyszczeń.

Myjka ultradźwiękowa – gwarancja pozbycia się nawet najmniejszych drobin brudu

Nowym, niezwykle efektywnym rozwiązaniem problemu czyszczenia szkła laboratoryjnego są myjki ultradźwiękowe. To innowacyjna pomoc dla wszystkich pracowników laboratoriów, którzy chcą mieć pewność, że zdołali usunąć z naczyń ślady np. żrących substancji. Myjka ma kształt pojemnika, w którym umieszcza się wodę, a następnie wkłada brudne szkło. Technologia używana w myjkach opiera się na wprawianiu płynu w ruch i generowaniu fal, przez co wytworzone zostają strefy niskiego i wysokiego ciśnienia. Za sprawą niskiego ciśnienia powstają liczne, niewidoczne gołym okiem mikropęcherzyki, które w fazie wysokiego ciśnienia ulegają implozji (tzw. zjawisko kawitacji). Implozja mikropęcherzyków powoduje uwolnienie energii, która jest wykorzystywana do oddzielenia cząsteczek brudu od powierzchni szkła laboratoryjnego. W ten sposób można czyścić dowolne naczynia i narzędzia bez konieczności ich mechanicznego szorowania.