Na czym polega działanie autoklawu?

Podczas wykonywania prac laboratoryjnych, chirurgicznych, kosmetycznych czy farmaceutycznych niezbędne jest niszczenie wszystkich form mikroorganizmów, które znajdują się w obrębie różnego rodzaju przyrządów czy materiałów. Wyróżnić możemy kilka technik, dzięki którym można to zrobić, jednak jedną z najbardziej skutecznych jest proces autoklawowania. Do jego przeprowadzenia niezbędne jest specjalistyczne urządzenie, czyli autoklaw. Czym jest i na czym polega jego działanie?

Co to jest autoklaw?

Autoklawy to urządzenia laboratoryjne zbudowane według podobnego schematu. Składają się one z elementów mechanicznych, czyli zbiornika metalowego, którego ściany są grube i pokrywy, która pozwala na mocne zamknięcie komory dzięki systemowi rygli (albo innej konstrukcji blokad). Oprócz tego wyposażone są też w zawór bezpieczeństwa, który chroni urządzenie na wypadek przekroczenia dopuszczalnego ciśnienia oraz w manometr służący do jego pomiaru. Dzięki takiej konstrukcji przy pomocy autoklawu można bezpiecznie sterylizować narzędzia stomatologiczne, czy chirurgiczne. Znajduje on również zastosowanie w salonach kosmetycznych, gabinetach medycyny estetycznej czy salonach piercingu i studiach tatuażu, w których skuteczna sterylizacja narzędzi jest niezwykle ważna dla zapewniania bezpieczeństwa i higieny przeprowadzanych zabiegów.

Autoklawy są również niezbędnymi urządzeniami w laboratoriach. Wykorzystuje się je przede wszystkim w laboratoriach mikrobiologicznych, a także chemicznych, farmaceutycznych i biotechnologicznych. Nie może ich zabraknąć również w laboratoriach technologicznych, gdzie służą one do symulacji konkretnych warunków środowiskowych, które są niezbędne do przeprowadzania testów na starzenie się produktów. Warto jednak pamiętać, że autoklaw używany jest do przeprowadzania sterylizacji wyrobów ze szkła laboratoryjnego, między innymi probówek, butelek czy szalek Petriego.

Na czym polega praca autoklawu?

Przed rozpoczęciem procesu autoklawowania należy przygotować do niego urządzenie. Mowa tutaj przede wszystkim o wyborze odpowiedniego programu i odpowiednim zabezpieczeniu materiału. W pierwszej kolejności trzeba sprawdzić i w razie potrzeby uzupełnić poziom wody znajdującej się na dnie autoklawu. Jeśli sterylizowane będą narzędzia stalowe, to przed umieszczeniem ich w urządzeniu należy umieścić je w specjalnych torbach albo pojemnikach. Jeśli natomiast w autoklawie umieszczone będą materiały płynne, należy pamiętać o wyborze programu, który jest im dedykowany, ponieważ zapobiegnie to niepożądanemu otwarciu pokrywy lub wytryśnięciu cieczy znajdujących się w pojemniku. Jeśli urządzenie wyposażone jest w pompę próżniową, to w pierwszej kolejności następuje usunięcie powietrza i wpuszczenie pary wodnej z wytwornicy. Następnie następuje wyrównanie temperatury. Gdy odpowiednia temperatura zostaje osiągnięta (zwykle jest to 121 stopni Celsjusza lub więcej), następuje proces autoklawowania, który trwa co najmniej 20 minut, a po nim następuje faza schładzania.