Jakich odczynników chemicznych używać w laboratoriach?

Odczynnikami chemicznymi nazywamy substancje, które są stosowane do przeprowadzania analiz, oznaczeń, rozdziałów składników, syntez nowych związków oraz wszelkiego rodzaju prac badawczych wykonywanych na potrzeby naukowe lub komercyjne. Charakteryzują się one stałymi parametrami jakościowymi, określonym czasem trwałości oraz odpowiednim opakowaniem, które zapewnia niezmienność ich składu. W naszej ofercie dysponujemy odczynnikami chemicznymi zarówno w postaci cieczy (roztwory o określonych stężeniach), jak i ciał stałych (np. granulaty, proszki). Zwykle w skład odczynnika wchodzi pojedynczy związek chemiczny, choć zdarza się, że mogą to być również mieszaniny kilku substancji. Odczynniki można także podzielić pod względem innego kryterium, zależnego od rodzaju prac, jaki wykonuje się w danym laboratorium.

Czystość jako kryterium podziału odczynników

Jedną z kluczowych właściwości odczynników chemicznych, na które zwraca się uwagę w laboratoriach, jest ich czystość. Wartość tę wyznacza się jako procent wagowy głównej substancji odczynnika po odjęciu znajdujących się w nim zanieczyszczeń. Praktycznie każdy odczynnik zawiera w swoim składzie większe lub mniejsze ilości zanieczyszczeń, choć zwykle są to domieszki nieznaczne, oscylujące między kilkoma procentami do tysięcznych części procenta. Warto jednak zdawać sobie sprawę z tego, że w przypadku niektórych prac nawet skrajnie niewielkie ilości zanieczyszczeń mogą wpłynąć na przebieg przeprowadzanych analiz i w efekcie zrujnować cały eksperyment. Właśnie dlatego przed zakupem odczynników chemicznych do badań należy sprawdzić, jakie oznaczenia klasy czystości znajdują się na ich opakowaniach.

Rodzaje odczynników chemicznych stosowanych w laboratoriach

• odczynniki techniczne (techn.) – odczynniki tego rodzaju zawierają od 90 do 99% głównej substancji. Są szeroko stosowane w produkcji przemysłowej, choć można się z nimi również spotkać w laboratoriach szkolnych, gdzie używa się ich do celów edukacyjnych (np. demonstracji prostych reakcji);
• odczynniki czyste (cz.) – główna substancja występuje na poziomie 99-99,9%. Używane jako substraty do syntez, substancje pomocnicze lub odczynniki w rutynowych pracach laboratoryjnych takich jak np. analizy jakościowe;
• odczynniki czyste do analizy (cz.d.a.) – czystość substancji sięga poziomu 99,9-99,99%. Są najpopularniejszym rodzajem odczynników, które zgodnie z normami mogą być wykorzystywane do przeprowadzania analiz jakościowych i ilościowych;
• odczynniki chemicznie czyste (ch.cz.) – zawartość głównej substancji występuje na poziomie 99,99-99,999%. Ilość zanieczyszczeń znajduje się poniżej granicy wykrywalności wielu czułych metod chemicznych, dlatego odczynniki te wykorzystuje się np. do analizy śladowej;
• odczynniki czyste spektralnie (spektr.cz.) – zawartość głównej substancji nie mniejsza niż 99,999-99,9999%. Czystość na tym poziomie pozwala na prowadzenie wymagających analiz spektralnych z użyciem m.in. wysokosprawnej chromatografii cieczowej (HPLC) lub chromatografii gazowej (GC).